İletişimin kilometre taşlarının farkında olunması, işitme kaybının erken dönemdeki belirtilerinin tanınmasına yardımcı olabilir.
Bebekler sesleri işitmeye ve ritim ve melodisini tanımaya doğduktan sonraki aylarda başlar. Genelde onlarla konuştuğunuzda agulama sesleriyle karşılık verirler. Tedavi edilmeyen işitme sorunu çocuğun konuşma dilini öğrenme yeteneği üzerinde yıkıcı etkiler oluşturabilir. Bu durum da, okul, eğitim, kariyer beklentileri ve genel yaşam kalitesini etkiler. Aşağıda belirtilen iletişim kilometre taşları, bebeğinizdeki işitme kaybının erken belirtilerine dikkat etmenize yardımcı olur. Bebeğinizin gelişimi ile ilgili herhangi bir endişeniz varsa, bir işitme değerlendirmesi için sağlık uzmanınız ile iletişim kurun.
Normal işiten çocuk ve bebekler genellikle nasıl tepki verir?
- Yeni doğan bebekler – yeni doğan bebekler genellikle ani yüksek gürültüler duyduklarında ‘irkilir’ veya sıçrarlar Aynı zamanda bazen başlarını sesin geldiği yöne çevirirler.
- 2 aya kadar – bebeğinizin işitmesi gelişmiştir. Artık farklı perde, şiddet ve tonlardaki sesleri işitebilirler.
- 3-4 aya kadar – bebeğiniz artık sizin sesinizi (ebeveyn) tanımaya başlar ve ünsüz sesleri (M, K, G, P ve B) ve bazı ünsüz sesleri çıkarabilirler.
- 5-6 aya kadar – bebeğiniz bu noktada kıkırdayarak gülmeye başlayabilir. Agulama sesleri sözcüklere daha çok benzemeye başlar.
- 8-9 aya kadar – bebeğiniz sözcükler ve el kol hareketleri arasındaki ilişkiyi anlamaya başlar.
- 11-12 aya kadar – bebeğiniz artık “süt”, “şişe” veya “banyo” gibi sözcükleri anlamaya başlar. Aynı zamanda “anne” veya “bay bay” gibi sözcükleri söylemeye başlamalıdır.
Bebeğiniz şu durumlarda tam bir işitme değerlendirmesine ihtiyaç duyabilir:
- hastanede yapılan tarama testinde potansiyel bir sorun bulunduysa
- hastanede tarama testi yapılmadıysa
- yukarıda belirtilen normal işitme tepkilerini geliştirmediyse.
Bebeğiniz veya çocuğunuz şu durumlarda tam bir işitme değerlendirmesine ihtiyaç duyabilir:
- kendine söylenen şeylere tepki vermiyor veya ona doğru konuştuğunuzu anlıyor gibi görünmüyorsa
- söylenenleri tekrar etmenizi istiyorsa (bebeklerden daha çok büyük yaştaki çocuklar için geçerlidir)
- insan sesi veya diğer seslerin yönünü bulmak için sağa-sola bakınması gerekiyorsa
- aynı yaştaki çocuklardan daha sonra konuşmaya başladıysa (öğretmenlerin raporlarına, vb. göre)
- sözcük veya cümleleri hemen söyleyemiyorsa
- birden fazla kişi konuşurken bir sesi duymakta güçlük çekiyorsa
- hızlı veya yumuşak sesleri kaçırıyorsa
- okulda performansı düşük ise.
Tüm yaşlardan çocuklar şu durumlarda tam bir işitme değerlendirmesine ihtiyaç duyabilir:
- söylenenleri tekrar etmenizi istiyorsa (bebeklerden daha çok büyük yaştaki çocuklar için geçerlidir)
- işitme kaybına neden olabilen hastalıklar geçirdilerse
- kimi zaman işitme kaybını da içeren diğer rahatsızlıkların teşhisi konulduysa
- yan etkileri arasında işitme kaybı da bulunan tıbbi tedaviler görüyorlarsa
- ailenizin geçmişinde işitme sorunları varsa (işitme kaybı kalıtsaldır).
İşitme kaybı olan çocuklardaki yaygın davranış biçimleri
- Mutsuzluk – insanların kendilerine neden bağırdığını anlamadıklarından
- Sinirlilik ve hayal kırıklığı – işitememek veya iletişim kuramamaktan dolayı
- Utangaçlık – özellikle tanımadıkları insanların yanındayken, onların söyledikleri her şeyi anlayamadıkları için
- Okulda sessiz ve çekingen durma – öğretmeni iyi duyamadıklarında veya talimatları takip edemediklerinde
- Bitkinlik – işitme çok fazla enerji gerektirir. İşitme kaybı olan çocuklar genellikle günün sonunda bitkinleşirler
- Kötü davranışlar – bir ‘davranışsal problem’ kimi zaman çocuklardaki işitme kaybını maskeleyebilir. Genelde ‘davranışsal problemler’ yeterli işitememenin yarattığı hayal kırıklığından kaynaklanır
- Düşük öz saygı – insanlar ve akranları, çocuk bilgileri kaçırdığında onun zihinsel engelli olduğu sonucuna ulaşabilir ve çocuk da akranlarının yapabildiği şeyleri yapamayacağına inanmaya başlayabilir
Çocuğunuzun bir işitme sorunu olduğunu düşünüyorsanız, lütfen size en yakın Adalar İşitme Cihazları Satış ve Uygulama Merkezine veya bir sağlık uzmanına başvurun.